Lễ hội Đình Nhật Tân, diễn ra tại phường Nhật Tân, quận Tây Hồ, Hà Nội, không chỉ là một sự kiện văn hóa truyền thống đặc sắc mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn, sự đoàn kết và tinh thần bảo tồn di sản của người dân địa phương. Vào ngày 6/3/2025, lễ hội này đã chính thức được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình gìn giữ và lan tỏa những giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt Nam. Hãy cùng Du lịch Việt tìm hiểu qua bài viết bên dưới.
Nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử của Đình Nhật Tân
Đình Nhật Tân xưa được gọi là điện Nhật Chiêu, đến triều Khải Định đổi tên thành Nhật Tân. Nơi đây thờ Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang (tức Uy Linh Lang), một vị anh hùng dân tộc thời nhà Trần. Uy Linh Lang là con của Chính Cung Minh Đức Hoàng Hậu, sinh ngày 2/2 năm Ất Sửu (1265), nổi tiếng thông minh, văn võ song toàn, được nhân dân xa gần kính trọng.
Uy Linh Lang, dưới thời vua Trần Nhân Tông, dâng biểu xin xuất quân đánh giặc Nguyên Mông. Ông lập “Thiên tử quân”, soạn hịch kêu gọi nhân dân, đánh bại 40 vạn quân địch do Toa Đô chỉ huy. Sau chiến thắng, vua phong ông làm Dâm Đàm Đại Vương. Ông mất ngày 8/8 năm Canh Tý (1300), vua xây đền Nhật Chiêu thờ ông, sắc phong Hiển Minh Đức. Làng Nhật Tân tổ chức lễ hội ngày 10/2 âm lịch để tưởng nhớ.
Lễ hội Đình Nhật Tân năm 2025
Lễ hội truyền thống Đình Nhật Tân năm 2025 được tổ chức với quy mô lớn, kỷ niệm 760 năm ngày đản sinh của Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang (1265-2025). Sáng ngày 9/3 (tức 10/2 âm lịch), lễ hội chính thức khai mạc với đại lễ rước thần, thu hút sự tham gia của gần 2.000 người, bao gồm các tổ dân phố, đoàn thể và nhân dân địa phương.
Lễ hội kéo dài trong 4 ngày, từ ngày 8/2 đến 11/2 âm lịch, với nhiều nghi thức và hoạt động đặc sắc:
- Ngày 8/2: Khai hội với lễ tế yết, bao sái tượng và đồ tế, cùng chương trình ca nhạc dân gian truyền thống.
- Ngày 9/2: Lễ mở cửa đình, tuyên dương học sinh giỏi, gia đình tiêu biểu, và nghi thức “Phóng noãn” vào nửa đêm. Nghi thức này mang ý nghĩa cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, được thực hiện bằng cách thả 7 quả trứng xuống sông Hồng tại ngã ba sông, thể hiện tín ngưỡng phồn thực của người Việt cổ.
- Ngày 10/2: Ngày chính hội với lễ rước thần xuất cung, gồm 9 kiệu: kiệu Long đình, kiệu Đức Uy Đô Đại Vương, kiệu Thánh Mẫu, và các kiệu Thánh Giáp. Đội rước nước do các thiếu nữ đảm nhiệm, lấy nước thiêng tại ngã ba sông Hồng, lưu giữ tại đình trong 5 năm để phục vụ các nghi lễ.
- Ngày 11/2: Lễ tế tạ và giã hội, khép lại lễ hội trong không khí trang nghiêm và vui tươi.
Các hoạt động văn hóa đặc sắc
Lễ hội Đình Nhật Tân không chỉ có các nghi lễ tâm linh mà còn là dịp để người dân và du khách thưởng thức các hoạt động văn hóa phong phú như hát chèo, diễn tuồng, biểu diễn nhạc cụ dân tộc, đánh cờ người, chọi gà, đánh tổ tôm điếm. Đặc biệt, truyền thống trao giải thưởng Linh Lang cho cô giáo dạy giỏi, học sinh giỏi và các gia đình làm kinh tế tiêu biểu tiếp tục được duy trì, khuyến khích phong trào thi đua học tập và phát triển kinh tế tại địa phương.
Ý nghĩa của việc công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Trước đó, tối ngày 6/3/2025, lãnh đạo quận Tây Hồ và phường Nhật Tân đã đón nhận Quyết định công nhận Lễ hội Đình Nhật Tân là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, cùng với nghề trồng đào Nhật Tân. Chủ tịch UBND phường Nhật Tân, ông Công Minh Tuấn, chia sẻ: “Việc lễ hội được công nhận là niềm tự hào của cán bộ và nhân dân phường Nhật Tân. Đây là cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội để giá trị di sản tiếp tục lan tỏa, đồng thời là tiền đề để phường hội nhập, phát triển kinh tế – xã hội, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới của dân tộc.”
Sự kiện này không chỉ tôn vinh nỗ lực của cộng đồng trong việc bảo tồn di sản mà còn khẳng định vai trò của lễ hội trong việc giáo dục truyền thống, gắn kết cộng đồng và thúc đẩy du lịch văn hóa tại Hà Nội.
Với sự quan tâm của chính quyền và lòng tự hào của nhân dân, Lễ hội Đình Nhật Tân không chỉ là điểm sáng trong đời sống văn hóa tâm linh của Thủ đô mà còn góp phần quảng bá hình ảnh văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Đây là minh chứng sống động cho tinh thần gìn giữ và phát huy bản sắc dân tộc trong thời kỳ hội nhập và phát triển.
Đọc thêm bài viết cùng chuyên mục: Festival Nghề Muối Việt Nam – Bạc Liêu 2025
