Quảng trường Đại Đoàn Kết – Trái tim văn hoá Pleiku

Quảng trường Đại Đoàn Kết, trung tâm TP. Pleiku, Gia Lai, là biểu tượng văn hóa, lịch sử và đoàn kết dân tộc Tây Nguyên. Với diện tích 10,6 ha, kiến trúc độc đáo, hơn 2.000 cây xanh, không gian thoáng đãng, quảng trường là nơi tổ chức sự kiện lớn và điểm đến quen thuộc của người dân, du khách. Khánh thành năm 2012 sau 5 năm xây dựng, nơi đây lập nhiều kỷ lục quốc gia và là niềm tự hào của Gia Lai. Cùng Du lịch Việt tìm hiểu qua bài viết bên dưới.

Lịch sử và ý nghĩa của quảng trường

Quảng trường Đại Đoàn Kết ở Pleiku, Gia Lai, mang tinh thần đoàn kết dân tộc theo tư tưởng Hồ Chí Minh, gắn với văn hóa và lịch sử Tây Nguyên. Công trình được xây dựng với tâm huyết của lãnh đạo, người dân Gia Lai và hỗ trợ từ Trung ương, có sự tham gia của các chuyên gia như kiến trúc sư Nguyễn Tấn Vạn, họa sĩ Trần Khánh Chương, nhà điêu khắc Phạm Bá Đua, đảm bảo giá trị nghệ thuật cao. Họa sĩ Trần Khánh Chương nhận định đây là công trình kiến trúc lớn, hài hòa, giàu tính nghệ thuật, dành cho nhân dân.

Quảng trường Đại Đoàn Kết, diện tích 10,6 ha, nằm trong quần thể văn hóa với Bảo tàng Cổ vật, Bảo tàng tỉnh Gia Lai, và Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh Gia Lai và Kon Tum. Thiết kế cho sự kiện lớn, sức chứa trên 50.000 người, nơi đây tổ chức nhiều sự kiện quốc gia như Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên 2018, Giải Vô địch Quốc gia Marathon Báo Tiền Phong, và các lễ kỷ niệm lớn của tỉnh.

Năm 2013, Quảng trường Đại Đoàn Kết được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh, khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa và cảnh quan đặc biệt. Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Vân, nguyên Giám đốc Bảo tàng tỉnh Gia Lai, nhấn mạnh rằng quảng trường đáp ứng tiêu chí của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về danh lam thắng cảnh, với sự kết hợp hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc có giá trị thẩm mỹ tiêu biểu.

Các hạng mục kiến trúc nổi bật

Quảng trường Đại Đoàn Kết là một quần thể kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa nét hiện đại và truyền thống, phản ánh sự phát triển và bảo tồn văn hóa của Gia Lai. Các hạng mục nổi bật bao gồm:

• Tượng đài Bác Hồ với các dân tộc Tây Nguyên: Đây là điểm nhấn trung tâm của quảng trường, với bức tượng đồng cao 10,8 m, nặng 16 tấn, đặt trên bệ đá cao 4,5 m. Tượng khắc họa hình ảnh Bác Hồ trong trang phục giản dị, vẫy tay chào đồng bào, thể hiện sự gắn bó giữa Bác và các dân tộc Tây Nguyên. Đây là bức tượng Bác Hồ bằng đồng lớn nhất Việt Nam, được Tổ chức Guinness Việt Nam công nhận.
• Bức phù điêu bằng đá: Nằm phía sau tượng Bác, bức phù điêu rộng 600 m2, được chạm khắc từ đá xanh Thanh Hóa, mô phỏng hình hoa sen nở, tượng trưng cho núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ. Phù điêu tái hiện sinh động cuộc sống, lao động và chiến đấu của đồng bào các dân tộc, được công nhận là bức phù điêu bằng đá lớn nhất Việt Nam.
• Tháp đá bazan: Gồm 54 khối đá bazan hình trụ, xếp thành ba lớp cao dần, tượng trưng cho sự đoàn kết bền chặt của 54 dân tộc Việt Nam. Đây là một trong những công trình được Hội Đá quý Việt Nam công nhận có số cột đá ghép nhiều nhất.
• Bộ cồng chiêng: Hai dàn cồng chiêng lớn nhất Việt Nam, đặt hai bên tượng đài, là biểu tượng văn hóa đặc trưng của Tây Nguyên, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể.
• Mô hình núi Hàm Rồng: Ngọn núi nhân tạo phía sau phù điêu, mô phỏng núi Hàm Rồng – “nóc nhà” linh thiêng của Gia Lai, tạo nên sự uy nghiêm và gần gũi với thiên nhiên.
• Các hạng mục khác: Bao gồm bể phun nước, cột cờ cao 25 m, hồ sen, thạch thư khắc thư Bác Hồ gửi Đại hội các dân tộc thiểu số miền Nam (19/4/1946), hòn đá mã não, và đền thờ Bác Hồ, tất cả hòa quyện tạo nên một không gian văn hóa – lịch sử sống động.

Quảng trường còn sở hữu sân rộng hơn 23.000 m² và 205 ô cỏ xen kẽ đá granite, tạo thành các lối đi bộ đẹp mắt, lý tưởng cho các hoạt động cộng đồng và sự kiện lớn.

Lá phổi xanh của thành phố

Với hơn 2.000 cây xanh và 205 ô cỏ, Quảng trường Đại Đoàn Kết được ví như “lá phổi xanh” của thành phố Pleiku. Các loại cây bản địa và cây quý từ khắp nơi như sao đen, giáng hương, lộc vừng, mai anh đào, phượng tím, và hoa anh đào do Chính phủ Nhật Bản tặng năm 2022 đã tạo nên một không gian xanh mát, thoáng đãng. Đội ngũ 38 công nhân chia thành các tổ chăm sóc tận tâm, đảm bảo cây cỏ luôn tươi tốt, đồng thời đề xuất các sáng kiến bảo vệ và nhân giống cây xanh.

Không gian xanh này không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn tạo môi trường lý tưởng cho người dân đi bộ, tập thể dục, hoặc thư giãn. Đặc biệt, vào các dịp lễ hội như Tết Nguyên Đán, quảng trường trở nên rực rỡ với hoa tươi và tiếng cồng chiêng vang vọng, thu hút đông đảo du khách tham gia các hoạt động văn hóa truyền thống như uống rượu cần và múa hát.

Các kỷ lục và giải thưởng

Quảng trường Đại Đoàn Kết đã đạt được nhiều kỷ lục và giải thưởng danh giá, khẳng định vị thế là một công trình văn hóa tiêu biểu:

• Tổ chức Guinness Việt Nam: Công nhận tượng Bác Hồ bằng đồng lớn nhất, bộ cồng chiêng lớn nhất, và bức phù điêu bằng đá lớn nhất (600 m²).
• Hội Đá quý Việt Nam: Công nhận tháp đá có nhiều trụ đá nhất và bức thư tạc trên tảng đá nặng nhất (135 tấn).
• Bộ Xây dựng: Trao huy chương vàng về chất lượng công trình.
• Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Công nhận là một trong 10 sự kiện văn hóa nổi bật năm 2012.
• Ban Tuyên giáo Trung ương: Trao giải A công trình “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
• Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings): Bình chọn là một trong 10 điểm du lịch hấp dẫn nhất Gia Lai năm 2017.

Quảng trường Đại Đoàn Kết là nơi lưu giữ và truyền tải các giá trị văn hóa, lịch sử của Gia Lai. Các tiểu cảnh như thạch thư khắc thư Bác Hồ, phù điêu, và tượng đài kể lại câu chuyện về tinh thần đoàn kết dân tộc và lòng biết ơn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nơi đây cũng là không gian tổ chức các sự kiện lớn, từ lễ hội cồng chiêng, triển lãm, hội chợ, đến các hoạt động chính trị như kỷ niệm 90 năm thành lập đô thị Pleiku hay 90 năm thành lập tỉnh Gia Lai.

Về du lịch, quảng trường là điểm đến không thể bỏ qua khi đến Pleiku, thu hút hàng ngàn lượt du khách trong và ngoài nước mỗi năm. Không gian rộng rãi, cảnh quan xanh mát, và các công trình kiến trúc độc đáo tạo nên một địa điểm lý tưởng để tham quan, chụp ảnh, và tìm hiểu văn hóa Tây Nguyên. Gần quảng trường, du khách có thể ghé thăm Bảo tàng Gia Lai, Chợ đêm Pleiku, hoặc Chùa Minh Thành để làm phong phú thêm hành trình khám phá.

Thách thức và giải pháp đô thị

Quảng trường Đại Đoàn Kết ở Pleiku đối mặt với vấn đề trật tự đô thị như dừng đỗ sai quy định, lấn chiếm lòng lề đường kinh doanh, và dựng bảng hiệu trái phép, ảnh hưởng mỹ quan và an toàn giao thông. Từ 8/4/2025, UBND phường Tây Sơn ra quân lắp biển cấm, tuyên truyền, xử lý vi phạm, tạm giữ 15 xe máy trong hai ngày đầu và duy trì kiểm tra hàng ngày.

Những nỗ lực này nhằm đảm bảo Quảng trường Đại Đoàn Kết luôn giữ được vẻ đẹp văn minh, sạch sẽ, xứng đáng với vai trò “trái tim” của thành phố Pleiku.

Hướng dẫn tham quan

• Địa chỉ: Giao lộ đường Trần Hưng Đạo và Lý Tự Trọng, phường Tây Sơn, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai.
• Cách di chuyển:
  • Từ sân bay Pleiku: Đi taxi hoặc xe buýt khoảng 7 km (15-20 phút).
  • Từ TP.HCM hoặc Hà Nội: Đi xe khách (9-11 giờ từ TP.HCM) hoặc máy bay đến sân bay Pleiku, sau đó di chuyển vào trung tâm.
• Thời điểm tham quan: Bất kỳ thời gian nào trong năm, nhưng lý tưởng nhất là vào mùa xuân (tháng 1-3) để tham gia các lễ hội cồng chiêng hoặc dịp Tết Nguyên Đán.
• Giá vé: Miễn phí.
• Lưu ý:
  • Mặc trang phục lịch sự, tôn trọng không gian văn hóa.
  • Không dừng đỗ xe sai quy định để tránh bị xử phạt.
  • Kết hợp tham quan các điểm gần như Biển Hồ, đồi chè Gia Lai, hoặc Chợ đêm Pleiku để chuyến đi thêm trọn vẹn.

Quảng trường Đại Đoàn Kết ở Pleiku là biểu tượng đoàn kết, văn hóa, lịch sử Tây Nguyên, với tượng đài Bác Hồ bằng đồng lớn nhất Việt Nam, phù điêu đá đồ sộ, cồng chiêng độc đáo, và không gian xanh mát. Nơi giao thoa truyền thống và hiện đại, đây là niềm tự hào của Gia Lai và điểm đến không thể bỏ qua để cảm nhận vẻ đẹp cao nguyên.