Bánh ít lá gai – Hương vị đặc sản xứ Nẫu

Bánh ít lá gai là một trong những đặc sản nổi tiếng của Bình Định, mang đậm hương vị quê hương. Từ hình dáng, màu sắc đến hương vị, bánh ít lá gai đều có nét đặc trưng khó lẫn. Với lớp vỏ đen bóng từ lá gai, nhân dừa hoặc đậu xanh thơm bùi, bánh không chỉ là món ăn dân dã mà còn xuất hiện trong các dịp lễ quan trọng như Tết Nguyên Đán, Tết Đoan Ngọ, cưới hỏi.

Người Bình Định có câu ca dao quen thuộc:
“Muốn ăn bánh ít lá gai
Lấy chồng Bình Định sợ dài đường đi…”

Câu thơ không chỉ thể hiện tình yêu với món bánh quê hương mà còn gợi lên hình ảnh người con gái Bình Định dịu dàng, đằm thắm, tựa như hương vị ngọt ngào của chiếc bánh ít lá gai.

Nét đặc trưng của bánh ít lá gai

Hình dáng độc đáo

Bánh ít lá gai Bình Định có hình chóp nón, đáy vuông, nhọn dần lên trên. Đặt vài chiếc bánh trên đĩa, ta có thể liên tưởng đến những tháp Chăm cổ kính của vùng đất võ An Nhơn. Người nghệ sĩ nhìn thấy ở đó một biểu tượng văn hóa, còn người bình thường lại ví von với đôi nhũ hoa của thiếu nữ, gợi lên sự mềm mại và duyên dáng.

Hương vị đậm đà

Chiếc bánh nhỏ nhắn nhưng mang trong mình nhiều tầng hương vị:

• Vỏ bánh dẻo thơm, có vị đăng đắng nhẹ của lá gai.
• Nhân bánh bùi bùi, béo béo của đậu xanh hoặc dừa sên đường.
• Thêm một chút gừng cay nồng để làm dậy lên hương vị đặc trưng.
• Khi ăn, vỏ bánh mềm mịn nhưng không dính răng, nhân bánh ngọt dịu, khiến ai thử qua cũng nhớ mãi.

Cách làm bánh ít lá gai Bình Định

Nguyên liệu

Để làm bánh ít lá gai đúng chuẩn Bình Định, bạn cần chuẩn bị:

• Lá gai: 300g (nên chọn lá già, hình trái tim để bánh có màu đẹp).
• Bột nếp: 250g (bột nếp tươi giúp bánh dẻo hơn).
• Đường cát: 210g
• Đậu xanh: 150g (hoặc dừa nạo nếu làm nhân dừa).
• Dầu ăn: 110ml
• Gừng tươi: 80g
• Mè trắng: 30g
• Lá chuối: Dùng để gói bánh

Các bước thực hiện

Chuẩn bị vỏ bánh

• Lá gai rửa sạch, tước gân, luộc với gừng khoảng 10-15 phút để khử mùi hăng.
• Xay nhuyễn lá gai rồi trộn với bột nếp, đường, dầu ăn để tạo khối bột dẻo mịn.
• Để bột nghỉ khoảng 30 phút cho bột thấm đều.

Làm nhân bánh

• Nếu dùng đậu xanh: Ngâm đậu 2-4 tiếng, hấp chín, xay nhuyễn, sên với đường đến khi dẻo quánh.
• Nếu dùng dừa: Dừa nạo sên với đường và một ít đậu phộng giã nhuyễn để tăng độ bùi.

Gói bánh

• Lấy một lượng bột vừa đủ, dàn mỏng, cho nhân vào giữa rồi bọc kín lại, vo tròn.
• Đặt bánh vào lá chuối, gói theo hình chóp nón đặc trưng của bánh ít Bình Định.
• Rắc một ít mè lên trên để bánh thơm hơn.

Hấp bánh

• Đun sôi nước, đặt bánh vào xửng hấp khoảng 30-40 phút.
• Khi bánh chín, vỏ bánh đen bóng, mềm dẻo, có mùi thơm đặc trưng.

Thưởng thức bánh ít lá gai

Bánh ít lá gai ngon nhất khi còn ấm, vị ngọt dịu của nhân hòa quyện với độ dẻo mềm của vỏ bánh. Nếu để lâu, bạn có thể hấp lại hoặc bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh từ 5-7 ngày.

Bánh ít lá gai – Món quà quê hương

Bánh ít lá gai không chỉ là món ăn ngon mà còn là món quà quê đầy ý nghĩa. Nếu có dịp đến Bình Định, đừng quên mua vài chiếc bánh ít về làm quà cho người thân, bạn bè. Đây sẽ là một món quà giản dị nhưng chứa đựng cả tấm lòng của vùng đất võ Bình Định và còn đậm đà hương vị Việt.